خدیجه حاجیان، لیلا احمدی
دربارۀ حافظ، اندیشه، مقام و هنر او در ادب فارسی در قالب کتاب و مقاله، بررسیها و تحقیقاتی فراوان انجام شده است. با توجه به حجم آثار و تداوم سیر اینگونه تحقیقات به ویژه در امرنگارش مقالات لازم است آثار منتشر شده بررسی شوند تا با آشنایی به نقاط قوت و ضعف این دسته از پژوهشها بتوان از نتایج آن در پر کردن خلأهای موجود در این بخش بهره برد. در این تحقیق به بررسی سیر تاریخی، همچنین سیر موضوعی مقالات حافظپژوهی پرداخته شده است. از آغاز سیر حافظ پژوهی1298 تا سال1390، حدود 2082 مقاله تألیف شدهاست. در این پژوهش ضمن بررسی سیر تاریخی حافظپژوهی در قالب مقالات فارسی و تحقیق در علل و زمینههای اوج و فرود تعداد(کمیّت)آنها، مقالات در پنج دورۀ تاریخی و در هشت موضوع شرح ابیات، نقد کتاب و مقالات حافظپژوهی، معرفی انواع تصحیحات دیوان، نسخهشناسی و معرفی نسخههای جدید، تحلیل شخصیّت، زندگی و اندیشۀ حافظ، حافظ و دیگران، زیباییشناسی (جمالشناسی شعر حافظ) و مقالات متفرّقه بررسی شدهاند. این بررسی نشان میدهد سیر مقالات تا دورۀ سوم به دلیل برگزاری دو کنگرهی بزرگداشت حافظ سیر صعودی داشته و در دورۀ چهارم از کمیّت آن کاسته شده، اما بر محتوا و کیفیّت آن افزوده شدهاست تا اینکه در دورۀ پنجم به دلیل ورود مباحث جدید ادبی و گسترش حوزهی نقد، مقالات هم از نظر کمیّت و هم از نظر کیفیّت تحوّل یافتهاند.
مجله مطالعات ایرانی دوره 16، شماره 31، تابستان 1396
منبع: بساتین