حمید عطایی نظری؛ زهرا صناعی
چکیده: ابوالصلاح حلبی از نامورترین متکلمان و فقیهان شیعه در دوران متقدم بوده است که شخصیت متکلمانه وی و ویژگیها و خصوصیات اندیشه هایش، چندان شناخته شده نیست. بر این اساس، نویسنده، نوشته حاضر را با هدف روشن سازی برخی از ویژگی های آثار کلامی ابوالصلاح حلبی، به رشته تحریر درآورده است.
از این رو، ابتدا اشاره ای کوتاه به زندگی نامه وی داشته، سپس فهرست نگاشته های حلبی را در قالب آثار فقهی، آثار کلامی و سایر آثار، نام می برد. نویسنده در ادامه، با ملاحظه ارجاعاتی که حلبی در آثار مختلف خود به یکدیگر داده است، ترتیب تاریخی نگارش آثار وی را بر اساس اطلاعات موجود، مورد مداقه قرار داده است. وی در بخش دیگر نوشته خود، به بررسی سه اثر کلامی ابوالصلاح حلبی به نام های تقریب المعارف، الکافی فی التکلیف (الکافی فی الفقه) و البرهان علی ثبوت الایمان، همت گماشته و آن ها را از لحاظ ساختاری، محتوایی و منابع مورد استفاده حلبی در تألیف هر یک از آنها، با یکدیگر مقایسه نموده است. وی در انتها، با بیان روش شناسی کلامی ابوالصلاح حلبی و مبانی معرفتی و ویژگی های فکری او از قبیل مستقل دانستن عقل در تحصیل معارف اعتقادی، اعتقاد به حسن و قبح عقلی، استفاده حداقلی از ادله نقلی و اعتقاد به عدم حجیت خبر واحد، مقاله خویش را به پایان می رساند.
آینه پژوهش، دوره 23، 135-136، پاییز 1391