غلامرضا ورهرام
شرق ایران یعنی خراسان و ماوراء النهر از قرون نخستین اسلامی همواره از مناطق پراهمیت بوده است. تاریخ این ناحیه نه از تاریخ ایران قابل تفکیک است و نه می توان بدون بررسی این منطقه، تاریخ اسلام را مورد توجه قرار داد. ارتباط حکومتهای محلی با مرکز خلفاء در قرون نخستین اسلامی، بسیاری از رویدادهای سیاسی منطقه را تحت الشعاع خود قرار می داده است. این ارتباط حتی گاه برخوردهای اجتماعی متعددی در مقابل مرکز خلافت بود که نتیجۀ آن پیدایی دگرگونیهای اساسی و بنیادی در شرق، نضج گرفتن حکومتهای محلی و کاهش قدرت حکومت مرکزی در شرق می شد.
تحقیقات تاریخی، زمستان 1368، شماره 3
منبع: پرتال جامع علوم انسانی