حسین مفتخری
تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی یکی از مقاطع حساس و سرنوشت ساز تاریخ کشور ماست. این دوره یکی از معدود دوره های انتقال در تاریخ ایران است که علاوه بر تغییرات ظاهری (فروپاشی سلسله ای و برآمدن حاکمیتی دیگر) شاهد تحولاتی نسبی در ساختارهای سیاسی، اجتماعی نیز هست. دو قرن اول هجری مرحله ای گذار در تاریخ ایران است که گذشتهۀ باستانی را با دورۀ اسلامی پیوند می زند. فقدان حاکمیت سیاسی مستقل ایرانی، تغییر تدریجی مذهب ایرانیان، تحول و گذار فرهنگی، و بالاخره فراوانی و تنوع جنبش های سیاسی، مذهبی از ویژگی های برجستۀ این دو قرن است. در یک تقسیم بندی کلی این دو قرن به سه دوره و هر دوره با نهضت ها و جنبش های خاص خود متمایز می شود.
کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1377 شماره 14
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
