محمدعلی پرغو
چکیده: بعد از استیلای لشکر چنگیز بر بلاد اقوام اویغور و منحل شدن این طایفه در تاتارها، سبک نقاشی مانوی – اویغوری توسط مغولان در چین منتشر و رایج شدو ذوق و سلیقه استادان این سرزمین متمدن که خود نیز به این فن علاقمند و در آن مهارت داشتند، در آن اثر کرد و به تدریج سبک نقاشی ایرانی – مانوی پس از گذشتن از دست هنرمندان اویغور و مغول، در چین به عنوان سبک خاصی شناخته شد و همین سبک نقاشی است که در عهد ایلخانان مغول توسط هنرمندان چینی با بهره مندی از روش ها و سنت های هنری نقاشی چینی، دوباره در راستای مبادلات فرهنگی و هنری به ایران برگشت و به عنوان«سبک چینی» مشهور گردید. علت عمده این امر نیز عزیمت برخی از هنرمندان چینی به امر ایلخانان، به ایران بود. در نتیجه این امر و رفت و آمد مردم ایران به چین به تدریج نقاشی سبک چینی در ایران انتشار یافت. بر اثر نفوذ هنری نقاشان چین و استفاده از کاغذ، قلم و مرکب چینی و شکل و شیوۀ رنگ آمیزی و ترکیب خطوط و ترسیم صورت بعضی حیوانات و پدیده های ذی روح که در میان فرهنگ و هنر مسلمین سابقه نداشته، مثل اژدها و بعضی از حیوانات افسانه ای دیگر، به تدریج اجزاء و عناصر جدیدی در نقاشی ایرانی داخل شد و در تصاویر خلق شده، نقش صورت های مغولی با چشم های بادامی و گونه های برجسته معمول گردید و این اختلاط و تأثیر و تأثرات سبک نقاشی چینی و ایرانی در یکدیگر، به ویژه در عهد تیموریان در قالب «مکتب هنری هرات» به اوج خود رسید.
تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، سال اول، بهار و تابستان 1390 شماره 2
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
