سید علی آل داوود
پیش از تصویب قانون ثبت اسناد، یعنی در زمان پیش از مشروطه، شناسایی و تعیین حدود املاک هر کس فقط بر اساس اسناد عادی و مبایعه نامه ها معلوم می شد و از این رو همیشه رایج ترین دعاوی بین افراد یا حتی کسان عادی و دولت ها، اختلاف بر سر مالکیت بود. ثبت اسناد به طریق رسمی و قانونی همراه با سایر دانش های جدید و از جمله حقوق از اواسط دوران قاجاریه رواج و به تدریج رسمیت پیدا کرد.
در ابتدا چند آیین نامه و دستورالعمل برای ثبت صادر شد، اما همانند همه پدیده های جدید با مخالفت هایی مواجه شد، به گونه ای که چون میرزا علی خان امین الدوله صدراعظم تجدد خواه آیین نامه ای به منظور قانونی کردن ثبت اسناد در دفاتر خاص صادر کرد موجمخالفت ها به ویژه از سوی پاره ای علما و صاحبان محاضر شرعی از گوشه و کنار برخاست. اینان رواج و رسمیت قانون ثبت را باعث کسادی کار خود و بسته شدن محاضر و دفاتر شرعی می دانستند. به نظر این گروه با الزامی شدن ثبت، مردم دیگر به محضر شرعی مراجعه نکرده و دعاوی خود را از طریق محاکم عرفی حل و فصل می کردند.
کانون وکلا، 1384، شماره 188 و 189
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
