محمدنوید بازرگان – علی غلامی
چکیده: با پیروزی انقلاب مشروطه، روزنامه نگاری از انحصار دربار خارج شد و شیوۀ متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به این ترتیب هم زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطۀ دربار، آزادی بیان نیز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. دهخدا که از بزرگ ترین نویسندگان و ادبای عصر خود بشمار می رفت، در مبارزۀ سیاسی به ابزار زبان و قلم توسّل جست. او گونه های زبانی موجود در فضای جامعه را در نثر خود معرفی کرد و در مقابل زبان تک صدایی دربار قرار داد. وی با بهره گیری از زبان محاوره ای، فاصله ای را که قرن ها میان زبان گفتار و نوشتار ایجاد شده بود، از میان برد و راه را برای ساده سازی سبک نگارش فارسی هموار ساخت. این نوشتار به بررسی سبک نثر روزنامه نگاری دهخدا پرداخته و شیوه هایی که وی در مبارزۀ زبانی خویش از آنها استفاده نموده، نشان داده است.
پژوهشنامه فرهنگ و ادب سال هفتم بهار و تابستان 1390 شماره 11
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
