نویسنده: علی خاکسار
چکیده: هدف از نگارش تحقیق حاضر، گردآوری مجموعه ای منظم بـه منظور بررسی، معرفی و به تصویر کشیدن اولین افق های هنر دیرین موسیقی است که در تمدن کهن سومر ظهور نموده و خاستگاه و بنیادی برای موسیقی تمدن های پس از خود گشته است. هر چند که علم باستان شناسی با همة سماجت و پیگیری خویش توانسته است رموز در خاک خفتة این هنر را به واسطهء کشف و بازسازی سازهای متلاشی شده، لوح ها، کتیبه‌ها، ظروف و گلدان های منقوش با اشکال سازها و نوازندگانِ در حال نواختن، تا حدودی عریان نماید اما به هر حال، قضاوت کلی و قاطع در مورد رمزگشایی از این هنر میسر نمی‌باشد زیرا با وجود آگاهی نسبی از سازها، نحوه اجرا، چگونگی به کارگیری آلات موسیقی و ذهنیت آن مردمان درباره این هنر، هنوز اطلاعات ما در مورد موسیقی این دوران ناچیز می نماید و تنها می‌توان خط سیری کلی از موسیقی و سازهای آن دوران ترسیم نمود. به هر تقدیر، در این نوشتار سعی شده است تا پس از معرفی اجمالی تمدن کهن سومر و قدمت تاریخی آن به جایگاه هنر موسیقی در میان مردمان آن قوم پرداخته شود. در ادامه، به علت اهمیت فراوان سازهای زهی و با تأکید بر نوع تفکر و خلاقیت و حرکت آگاهانه‌ای که باعث پیدایی آن شده است در این مجال کوشش شده است تا از طریق نقش برجسته‌ها، لوح‌ها و کتیبه‌های مربوطه به شیوه‌ای علمی و نگاهی دقیق و موشکافانه به روشنگری بیشتری در باب انواع سازهای زهی آن عصر دست یازید.
منبع: باغ نظر، دوره 3، شماره 6، اسفند 1385
