محمدمهدی مرادی خلج
چکیده: تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفرالدینشاه از جمله نتیجههای انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادرشده در تشکیل آن (14 جمادیالثانی 1324) نام ویژهای نداشت در فرمان بعدی (16 جمادیالثانی) عنوان مجلس شورای اسلامی یافت و در آخرین فرمان که به فاصلۀ چهار روز از نخستین آنها صادر شد نام مجلس شورای ملی گرفت. انگیزههای سیاسی ناشی از بدبینی مشروطهخواهان به دولتمردان از یک سو و ترس از تنگنظران به سبب مصادره به مطلوب نام مجلس که به نادیده گرفتن حقوق ملت و آزادی آنها میانجامید از سوی دیگر، نشان از علت تبدیل فرمانها و نامگذاریهای مختلف آن دارد. مقاله در صدد بیان دلیل تغییر نام مجلس در سه فرمان یادشده و انگیرههای سیاسی مؤثر در این تغییر است.
منبع: جستارهای تاریخی، دوره 1، شماره 2، زمستان 1389