به سایت موزه نسخ خطی، آثار فرهنگی هنری و کتابخانه دکتر محفوظی خوش آمدید.
کارگاه مرمت
بخش اعظم این موزه، متشکل از میراث مکتوب و نسخ خطی در قالب اسناد، کتب تاریخی، علمی و مذهبی بوده که این آثار جزو سرمایه‌های کشورند و اگر فراتر بنگریم متعلق به تمامی اهل اندیشه است. اگرچه امر بازسازی آثار و نسخ خطی سابقه طولانی دارد اما مفهوم علمی و امروزی آن، فقط به معنی در کنار هم قرار دادن تکه‌های جدا شده و یا تخریب شده آثار نیست، بلکه بررسی همه‌جانبه اثر و ساختار شناسی اجزا برای احیا و نگهداری بهینه هست.
از این رو، کارگاه حفاظت و مرمت مرکز دائرة‌المعارف انسان‌شناسی، با نظر و تأکید مؤسس محترم، آقای دکتر محفوظی، با به‌کارگیری همه امکانات برای جلوگیری از پیشرفت فرایندهای رو به گسترش فرسودگی و پوسیدگی برای نگهداری بهینه آثار قدیمی و نسخ خطی، بنا گردید.
این مجموعه، با بیش از دو دهه فعالیت، توانسته جایگاه ممتازی از حیث حفاظت، مرمت و نگهداری در سطح جامعه حفاظت و مرمت بین‌المللی پیدا نماید.
وجود آثار مکتوب که بالغ بر هفتاد هزار اثر هست و در معرض آسیب‌پذیری شدید در برابر عوامل محیطی اعم از فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی قرار دارند ما را بر آن داشت تا حفاظت و مرمت آثار مکتوب را در اولویت امور خود قرار دهیم.
دستیابی به چنین امر مهمی بدون تجهیزات کارگاهی و شناخت مبانی علمی و آخرین متدهای مرمتی مورد قبول جامعه بین‌المللی حفاظت و مرمت میسر نمی‌باشد.
چنانچه در بسیاری از موزه‌های دیگر، گاه شاهد تخریب و نابودی آثار، به علت عدم شناخت کافی در مراحل گوناگون هستیم؛ مانند نحوه نگهداری آثار در مخازن، جابجایی و حمل و نحوه صحیح نمایش آن‌ها، مراحل ضدعفونی، روش‌های درمان و مرمت و استحکام‌بخشی و غیره.
- خط مشی اساسی این کارگاه:
o پاک‌سازی و زدودن عوامل مخرب
o برگشت‌پذیری روش‌های مرمتی
o استحکام‌بخشی
o بازسازی آثار قدیمی و نسخ خطی با مواد شیمیایی مناسب
- تدوین و اجرای دستورالعمل‌های حفاظت و نگهداری:
o ایجاد شرایط مناسب برای آثار
o کنترل رطوبت و دما
o کنترل عوامل بیولوژیکی
o کنترل پیدایش اسیدیته و درمان در آثار
- طرح‌ها و فعالیت‌های کارگاهمرمت موزه انسان‌شناسی که در دست اجرا هست:
o طرح تهیه شناسنامه کارشناسی و مرمتی با اولویت‌بندی برای تمام آثار
o آسیب‌شناسی آثار مکتوب و خطی
o فن شناسی
o اجرای پژوهش‌های علمی بنیادین
o اجرای مرمت‌های اضطراری
o اجرای دستورالعمل‌های مناسب انبار کردن
- فعالیت‌های انجام‌شده:
o مرمت بیش از 2000 اثر مکتوب همراه با تهیه شناسنامه آثار
o مرمت 300 قطعه از آثار سفالی و سرامیک دوره اسلامی
o مرمت 150 اثر از نقاشان بزرگ دوره صفویه، قاجاریه و معاصر
o مرمت بیش از 6000 جلد کتاب
o مرمت حدود 2000 قطعه خط
o مرمت بیش از 700 اثر نقاشی از نقاشان بزرگ دوره صفویه و قاجار و معاصر
o مرمت حدود 140 قطعه سفال و سرامیک
o مرمت بیش از 400 اثر لاکی از قبیل قلمدان‌ها و…
بازسازی این آثار توسط شخصیت‌های هنری و اساتید مرمت به انجام رسیده است که ازجمله آن‌ها می‌توان از آقایان: سید حسین نجومی، محمد نصیر عتیقی، علی شکاری، علی ذوالقدر، حسین درخشان ، کامران پویان ، حجت کشفی ، اشتری، سلیمی مقدم… و خانم‌ها: فرشچیان و ضیایی را نام برد.