حمید عطائی نظری
چکیده: أعلامُ الطرائِق فی الحُدود و الحقائِق از جمله آثار پرارج بن شَهرآشوب سَرَوی مازندرانی است که در باب تعریف و توضیح اصطلاحات علوم مختلف، از جمله علم کلام، به نگارش درآمده است. در این نوشتار به وجوه گونه گون اهمیت این کتاب و به ویژه جنبه‌های کلامی آن پرداخته شده است. بررسی این اثر نشان می‌دهد که أعلام الطرائق هم به لحاظ گستردگی و تنوع اصطلاحاتِ موضوعات و علوم مختلف و هم از حیث شمار اصطلاحاتِ شرح شده در هر موضوع و هم از جهت میزانِ توضیحات ارائه شده برای هر واژه، در بین آثار مشابهِ موجود در این زمینه کم‌نظیر است. وسعت و غنای مطالب مطرح شده در این کتاب نیز حکایت از سعۀ اطلاعاتی و دامنۀ مطالعاتی ابن شهرآشوب دارد. أعلام الطرائق یک اصطلاح‌نامۀ صرف نیست؛ بلکه دائرةالمعارفی است پر نکته و مأخذی غنی از مطالب ناب و کمیاب. این کتاب همچنین منبعی ارزشمند برای آشنایی با دیدگاه‌ها و آراء ابن شهرآشوب در زمینۀ مسائل طبیعی و کلامی به شمار می‌آید.
آینه پژوهش 163، سال بیست و هشتم، شماره اول، فروردین . اردیبهشت 1396
